Chúng ta thường xuyên nghe đến cụm từ “ngày nhuận“, “năm nhuận”, nhưng có mấy ai hiểu rõ về nó. Tại sao lại có tháng chỉ có 29 ngày, chúng có ảnh hưởng như thế nào? Tất tần tật những thông tin bạn muốn tìm hiểu về ngày nhuận sẽ được Top10tphcm tổng hợp trong bài viết “Ngày nhuận là gì? Tại sao có ngày nhuận?” dưới đây.
Ngày nhuận được hiểu như thế nào?
Hiểu một cách đơn giản nhất, cứ tháng 2 của năm nào có ngày 29/2 thì ngày đó được gọi là ngày nhuận (hay còn được gọi là ngày nhuần). Muốn biết được năm nào có nhuận thì cũng rất đơn giản. Sẽ có hai cách theo dương lịch như sau:
- Bạn lấy biểu số của năm muốn tính chia cho 4, nếu chia đủ thì năm đó sẽ có nhuận. Ví dụ: bạn muốn tính xem năm 1996 có nhuận hay không thì bạn lấy 1996/4 = 499, vậy năm 1996 có ngày nhuận
- Đối với những năm “Tròn thế kỷ” ( là những năm có hai số 0 ở cuối như 2000, 1900,…) thì bạn chỉ cần lấy 2 số đầu của năm chia 4, nếu chia đủ thì năm đó sẽ có ngày nhuận.
Vậy tại sao lại có ngày nhuận xuất hiện trong năm?
Theo những nhà khoa học nghiên cứu, thời gian để Trái Đất quay hết một vòng quanh Mặt Trời mất thời gian là 365 ngày 6 giờ (chính xác là 5 giờ 48 phút 46 giây). Như vậy có thể thấy được mỗi năm sẽ dư ra 0.25 ngày. Vì thế mà cứ 4 năm sẽ tích lại 0.25×4 = 1 ngày. Ngày dư ra này chính là ngày nhuận và được xếp vào tháng hai, từ đó mà vì sao cứ 4 năm sẽ xuất hiện ngày 29/2.
Ngoài ra, vẫn sẽ có một số ngoại lệ đối với nguyên tắc này vì có một năm dương lịch ngắn hơn 365.25 ngày một chút. Vì thế vẫn có một cách tính khác chính là những năm có biểu số chia hết cho 100 sẽ được coi là năm nhuận nếu biểu số của chúng cũng chia hết cho 400. Dựa theo nguyên tắc này thì trung bình một năm có 365 + 1/4 − 1/100 + 1/400 = 365,2425 ngày (tức là 365 ngày giờ 48 phút 46 giây)
Vì sao lại xuất hiện điều này? Vì theo lịch Gregory (lịch chuẩn dùng trên thế giới) được tạo ra để đảm bảo ngày xuân phân tại châu Âu rơi vào ngày 21 tháng 3, để ngày lễ Phục Sinh được điều chỉnh theo ngày xuân phân một cách rõ ràng hơn. Một năm xuân phân được tính là khoảng 365.242475 ngày. Từ đó quy tắc tính năm nhuận theo lịch Gregory lấy một năm trung bình là 365.2425 ngày là vì thế
Thế nào là tháng nhuận, năm nhuận?
Dựa theo định nghĩa về ngày nhuận ở trên, thì tháng nhuận được hiểu là tháng có chứa ngày nhuận, tức là tháng hai. Còn năm nhuận được hiểu đơn giản là năm mà có dư ra một ngày (29/2)
Nhưng theo âm lịch của người Việt Nam thì sẽ có sự khác biệt hơn so với dương lịch. Cụ thể:
Theo lịch âm của người Việt thì một tháng sẽ có 29 ngày và tháng tiếp đó sẽ có 30 ngày. Từ đó cho thấy môt năm chỉ có 354 ngày (ít hơn 11 ngày so với dương lịch). Như vậy, sau 3 năm sẽ dư ra 33 ngày, tương đương với hơn 1 tháng. Do vậy theo âm lịch, cứ khoảng 2 hoặc 3 năm thì sẽ xuất hiện một năm có tháng thứ 13. Và năm âm lịch nào có tháng 13 gọi là năm nhuận.
Điều đặc biệt chính là trong năm nhuận âm lịch sẽ có hai tháng trùng nhau (sẽ có hai tháng 3, hoặc hai tháng 6,…). Tháng đó sẽ được gọi là tháng nhuận. Theo thống kê của các chuyên gia thì cứ 19 năm, sẽ có 7 năm nhuận. Năm âm lịch có tháng thứ 13 sẽ luôn trùng với năm dương lịch có ngày nhuận 29/2.
Tuy nhiên, tháng giêng đầu năm và tháng chạp cuối năm âm lịch sẽ không được lấy làm tháng nhuận cho năm có nhuận. Tóm lại:
Năm nhuận là năm:
- Theo dương lịch: là năm chứa một ngày thừa ra (ngày 29/2).
- Theo âm lịch: là năm chứa tháng thứ 13. Mục đích để đảm bảo đồng bộ việc lặp lại của năm trên lịch với năm thiên văn hay năm thời tiết.
Tháng nhuận là tháng:
- Theo dương lịch: là tháng 2 có ngày 29
- Theo âm lịch: là tháng trùng với tháng trước đó gọi là tháng nhuận ( có 2 tháng ba, 2 tháng 5,…)
Đối với lịch âm, năm nhuận sẽ được tính như thế nào?
Như đã nói ở trên, theo năm âm lịch, trong 19 năm sẽ có chính xác 7 tháng nhuận và 7 tháng này rơi vào các năm thứ 3, 6, 9 hoặc 8, 11, 14, 17, 19. Nên để tính xem năm nào là năm nhuận theo lịch âm, bạn lấy số năm dương lịch tương ứng năm âm lịch cần tính chia cho 19. Nếu kết quả có số dư là 0, 3, 6, 9 hoặc 11, 14, 17 thì đó chính là năm nhuận theo âm lịch
Ví dụ:
- 2014 là năm nhuận theo âm lịch vì 2014 chia hết cho 19
- 2017 cũng là năm nhuận âm lịch vì 2017 chia cho 19 dư 3.
- 2018 không phải năm nhuận âm lịch vì 2018 chia cho 19 dư 4.
- 2020 cũng là năm nhuận âm lịch vì 2020 chia 19 dư 6.
Một số điều thú vị trong ngày nhuận 29/2
Ở Scottland ngày 29/2 được xem là “ngày quyền lợi phụ nữ” còn được gọi với cái tên khác là “ngày phụ nữ cầu hôn”. Trong ngày nhuận đặc biệt này, phụ nữ ở Scottland có thể thoải mái cầu hôn với bất cứ người đàn ông nào mà không cần thông qua những phong tục ngày xưa nữa.
Dần dần, từ Scottland và lan rộng sang các nước phương Tây khác, và được hưởng ứng rất nhiệt tình. Đây cũng được xem như ngày “lễ tình nhân” không chính thức chỉ sau ngày 14/2.
Một điều đặt biệt là theo thống kê, chỉ có khoảng 5 triệu người trên toàn thế giới là được sinh ra vào ngày 29/2, với tỷ lệ xấp xỉ là 1/1461. Những người nổi tiếng sinh vào ngày nhuận này bao gồm: nữ diễn viên, ca sĩ Dinah Shore, diễn giả Tony Robbins và nghệ sĩ hiphop Ja Rule
Tóm lại vấn đề “Ngày nhuận là gì? Tại sao có ngày nhuận?”
Trên đây là tất cả những thông tin mà Top10tphcm tổng hợp được. Thông qua bài viết, chắc hẳn bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về ngày nhuận cũng như tháng nhuận và năm nhuận. Cách tính nhuận như thế nào cũng đã được chúng tôi chỉ rõ ở trên.
