Cúng Giao Thừa – Những lưu ý tuyệt đối phải ghi nhớ

Ý nghĩa của cúng Giao Thừa

Lễ cúng Giao Thừa còn được coi là lễ trừ tịch, có nghĩa “trừ khử ma quỷ”. Do vậy, nghi thức này được tiến hành vào ngày 30 tháng Chạp âm lịch để xua bỏ những điều đen đủi của năm cũ và mong cầu những điều tốt đẹp cho năm mới sắp đến.
Theo quan niệm dân gian, mỗi năm sẽ có một vị thần Hành khiển cai quản công việc khác nhau. Vì vậy, dịp chuyển giao năm cũ và năm mới cũng là thời khắc vị thần cũ bàn giao cho vị thần mới. Đây cũng là lý do ngoài mâm cúng Giao Thừa ở trong nhà, các gia đình người Việt còn chuẩn bị mâm cúng ngoài trời để đưa tiễn và nghênh đón các vị thần.

Lễ vật cần chuẩn bị khi cúng Giao Thừa

Lễ vật cúng Giao Thừa không giống nhau giữa từng nhà, từng địa phương. Tuy nhiên nhìn chung, các lễ vật này thường bao gồm:

• Bánh chưng hoặc bánh tét.
• Thủ lợn hoặc gà luộc.
• Mứt kẹo, trái cây.
• Trầu cau, hoa thơm.
• Rượu, nước, gạo, muối, vàng mã

Ngoài ra, các gia đình cũng có thể chuẩn bị lễ vật chay thay cho lễ vật mặn. Lúc này lễ vật thường chỉ có mứt kẹo, trái cây, nước ngọt, rượu bia, hương hoa, đèn nến,… chứ không bao gồm các món mặn khác.

Nghi thức cúng Giao Thừa trong nhà

Theo phong tục truyền thống, cúng Giao Thừa phải được làm thành hai lễ. Một lễ cúng ở trong nhà, một lễ cúng ở ngoài trời. Hai lễ này cần được làm tách biệt và không thể gộp chung. Bên cạnh đó, một số gia đình còn có thêm lễ cúng Giao Thừa ở đền, chùa, đình, miếu,…
Khi cúng Giao Thừa trong nhà, bạn cần chuẩn bị lễ vật như đã nói ở trên cùng một mâm cỗ mặn hoặc chay. Sau khi sắp xếp lễ vật lên bàn thờ, gia chủ đốt đèn nến, thắp hương và thành kính cầu khấn. Tiếp đến, các thành viên của gia đình ăn mặc chỉnh tề, đứng trước bàn thờ gia tiên và cùng cầu khấn cho một năm mới mạnh khỏe, may mắn, an khang.

Nghi thức cúng Giao Thừa ngoài trời

Ngoài nghi thức cúng Giao Thừa trong nhà, người Việt còn sửa soạn một mâm cúng ngoài trời vào đêm 30 tháng Chạp. Nghi thức này được tiến hành ở giữa sân, trên sân thượng hoặc ở giữa nhà với những lễ vật giống như nghi thức cúng Giao Thừa trong nhà nêu trên. Các lễ vật cần được sắp xếp một cách trang trọng và chỉn chu để thể hiện tâm ý của gia chủ.
Vào thời khắc chuyển giao năm cũ và năm mới, người chủ gia đình thắp đèn nến, rót rượu, trà, thắp hương và khấn trước án, cầu mong một năm mới nhiều điều may mắn và bình an.

Nghi thức cúng Giao Thừa ở chùa hoặc đình, miếu

Vào đêm 30 tháng Chạp hoặc rạng sáng ngày mùng 1 Tết, nhiều người đi lễ chùa, đình miếu,… để cầu xin Đức Phật cùng các vị thần linh phù hộ cho bản thân và cả gia đình trong năm mới.
Với nghi thức này, mâm lễ cúng được các gia đình tùy tâm chuẩn bị hoặc có thể mua tại chùa, đền, miếu,… Bạn không nhất thiết phải chuẩn bị mâm cao cỗ đầy, bởi điều quan trọng nhất vẫn là tâm ý cũng sự thành kính của mình.
Sau khi cầu khấn, bạn có thể xin lộc cùng nén hương cắm vào bát hương Táo quân ở nhà. Điều này theo quan niệm sẽ đem tới hồng vận cùng thịnh vượng cho gia đình bạn.

Một vài lưu ý khác

Để nghi thức cúng Giao Thừa được thực hiện một cách chu toàn, bạn cần ghi nhớ một vài lưu ý khác sau đây:

• Lễ cúng Giao Thừa ngoài trời được thực hiện vào đúng 0 giờ đêm ngày 30 tháng Chạp. Nghi thức cúng Giao Thừa trong nhà được thực hiện sau khi gia chủ khấn vái ngoài trời xong, nên không có giờ giấc cụ thể mà phụ thuộc vào từng gia đình. Gia chủ có thể viết văn khấn ra giấy trước rồi đọc theo.
• Nếu cúng gà trống, bạn cần chú ý chọn gà trống chân vàng, mỏ vàng, mào cờ, khỏe mạnh và chưa từng đạp mái.
• Trước khi khấn mời tổ tiên về ăn Tết, gia chủ cần khấn Thổ Công (vị thần cai quản trong nhà) để xin phép Thổ Công cho tổ tiên về ăn Tết cùng gia đình.
• Khi cúng, người khấn cần quay mặt về phía Tây Bắc hoặc Đông Nam. Tuy nhiên, mâm cỗ không nhất thiết phải đặt theo hướng này.

Trên đây là những lưu ý khi cúng Giao Thừa mà các gia đình cần tuyệt đối phải ghi nhớ để bình an, may mắn trong suốt cả năm!